Muurvaren

Muurvaren - Asplenium ruta-muraria

Op oude muren van stadsmuren en kademuren kun je, als de gebruikte mortel dat tenminste toestaat een aantal kleinere varens vinden. Muurvaren is er daar één van. Hij behoort ook tot de Streepvarenfamilie, Aspleniaceae.

Het is een groenblijvende varen welke het liefste op een verticale wand groeit: muren en rotswanden. Wanneer de ondergrond kalkachtig is voelt de muurvaren zich er thuis.

De muurvaren is gedijt het beste op droge muren. Dit in tegenstelling tot tongvaren en steenbreekvaren die vochtige, schaduwrijke muren prefereren. Muurvaren treedt als pionier op bij muurvegetaties en verdraagt felle zon, zelfs op naar het zuiden geëxponeerde plaatsen, dit in tegenstelling tot de meeste andere varens. Muurvaren kan op zeer droge plaatsen en in de volle zon staan.

Muurvaren is in Vlaanderen globaal algemeen voorkomend, en licht toegenomen, mogelijk door de extra aandacht voor stedelijke milieus en dorpskernen. Regelmatig verdwijnen echter populaties als een gevolg van onderhoud en restauratie van oude gebouwen.

De meeste mortelspecie wordt tegenwoordig  gemaakt met gebruik van Portlandcement, welke zurig is en juist weinig plantengroei toelaat. Het is daarom van belang om bij restauratiewerken aan oude bruggen en gebouwen om kalkrijke specie te gebruiken, wil men de plantengroei op de muren in stand houden. Ik weet niet of men daar bij de restauratie van o.a. de Meebrug rekening heeft mee gehouden. Hopelijk wel!

Muurvaren behoort tot de associatie van klein glaskruid (zie later) en muurleeuwenbekje welke ook vaak op oude muren te vinden is, vooral als ze op het zuiden gericht zijn en er kalk gebruikt is om de specie aan te maken. Ook het kleine mosje het "muursterretje" is bijna altijd aanwezig.  Deze associatie is typisch voor de muren van oude gebouwen en bruggen. 

De soort is onmiskenbaar door de breed driehoekige tot eironde bladschijf met waaiervormige tot ruitvormige bladslippen. De wintergroene, leerachtige blaadjes zijn matgroen van kleur en meestal niet langer dan 10 cm.

De gevormde sporen worden door de wind verspreid.

De plant werd vroeger medisch aangewend bij borstkwalen en bij een opgezwollen milt.

Disclaimer bij het gebruik van deze blog.

"Wilde planten in Brugge" is niet verantwoordelijk voor eventuele schade, van welke aard dan ook, als gevolg van het gebruik van planten voor medische of culinaire doeleinden.  “Wilde planten in Brugge” kan niet aansprakelijk gesteld worden voor aanspraken die voortkomen uit de verkeerde determinatie van een kruid of het verkeerde gebruik ervan in de ruimste zin van het woord. Dit artikel vervangt niet het deskundig advies van een arts of een erkend phytotherapeut.