Pastinaak -
Pastinaca sativa subsp. Sativa
Op een vluchtheuvel in de Legeweg, ter
hoogte van de rotonde over de Expresweg, vonden we een eenzaam exemplaar van de
pastinaak. Later vonden we ook enkele pastinaken in het domein “De Koude
Keuken” te Sint-Andries.
Pastinaak is een schermbloemige.
Pastinaca is afgeleid van het Latijnse
pastinum (hak of eenvoudige ploeg), omdat de wortel voor als hakvrucht wordt
verbouwd. Sativa slaat op " het gezaaid en verbouwd worden", dus voor
zijn gebruik als voedsel.
In het oude Egypte was pastinaak een
belangrijk gewas. Pastinaak werd ook al door de Germanen op grote schaal
verbouwd. De wortel werd in de middeleeuwen erg veel gegeten. Vanaf de 16de
eeuw was pastinaak erg geliefd in Engeland. Met de komst van de aardappel
verdween pastinaak gedeeltelijk naar de achtergrond.
In de oudheid en de middeleeuwen hanteerde
men de signatuurleer. Dat is de leer die zegt dat de uiterlijke eigenschappen
van een plant iets zegt over de geneeskrachtige werking. Volgens deze leer zijn
alle fallusvormige groenten, waaronder de pastinaakwortel ook valt, goed voor
een gezond seksueel leven. Pastinaak is volgens de deskundigen uit de oudheid
een afrodisiacum.
Van oudsher wordt pastinaak gekweekt als groente.
Het is een inheemse groente die al heel
oud is en die de laatste tijd opnieuw verbouwd wordt. De witte wortel is minder
zoet dan de gewone wortel, de smaak heeft iets weg van knolselderij. Pastinaak
is opvallend rijk aan vitaminen en mineralen en is ook geschikt voor diabetici.
Deze groente bevat veel koolhydraten, is vochtafdrijvend en past dan ook in
ieder dieet. Honderd gram pastinaak is goed voor amper 64 kcal. Naast
koolhydraten is hij ook rijk aan eiwitten, vitamine C, B1 en B2, caroteen, calcium
en ijzer.
Na de oogst wordt de wortel gauw slap.
Bewaar pastinaak daarom niet langer dan 3 à 4 dagen en liefst in een met een
papieren zak gevoerde, geperforeerde plastic zak.
Pastinaak is misschien niet de eerste
groente die je zou uitkiezen in de winkel. Toch is deze witte wortel met zijn
zoete en subtiele anijssmaak een topper in de winter. Je kan hem stomen,
bakken, koken, frituren, grillen in de oven of zachtjes laten pruttelen in een
stoofpotje.
De pastinaak kan zowel rauw als gekookt
worden gegeten. Schil de wortels met een dunschiller. Snijd ze in reepjes,
blokjes of plakjes en kook of stoof ze in ± 20 minuten gaar. Pastinaak is
geschikt in soepen en stoofschotels.
Op het internet zijn talloze recepten met
pastinaak te vinden. (zie bronnen)
Pastinaak is zeer gezond. Het foliumzuur in
pastinaak beschermt de mens tegen dementie, hartziekten en osteoporose. De
wortelgroente is rijk aan vezels waardoor het bloedsuikerniveau geen grote
diepten en hoogten kent. Er zit genoeg kalium in pastinaak om ertoe bij te
dragen dat de niet te hoog wordt
Een pastinaak komt uit de aarde en dat
proef je, een aards aroma waar men, in veel gevallen, van moet leren houden.
Een super verse pastinaak ademt de aarde als het ware uit. En dat aroma komt
erg goed tot uiting als men de pastinaak combineert met aardse producten:
linzen, rode biet, hazelnoten, varkensvlees.
Anderzijds hebben pastinaken ook een
geprononceerd zoete smaak. Erg aangenaam en bijzonder lekker in combinatie met
zoute ingrediënten, zoals rijpe geitenkaas, chorizo, spek, stokvis.
Door sommige fytotherapeuten wordt de
pastinaak aanbevolen om sneller te herstellen van ziekten. Pastinaak wordt
aanbevolen om te eten als men last heeft van nierziekten, obesitas en
cellulitis. Voor mensen die aan obesitas lijden en behoefte hebben aan veel
suiker eten is de pastinaak ideaal aangezien hij zoet smaakt en zeer weinig
calorieën of verzadigde vetten bevat. Omdat de pastinaak de nieren stimuleert,
diuretisch werkt en het daardoor afvalstoffen sneller afvoert is het ook goed
tegen reumatische klachten. Verder zitten er veel antioxidanten in pastinaak
die vrije radicalen bestrijden.
Interessant detail: de pastinaak houdt van
vorst, want door de vrieskou wordt het zetmeel omgezet in suiker. Hoe langer
pastinaken tijdens de vorst in de grond blijven zitten, hoe zoeter ze worden.
De pastinaak is dus niet alleen een straffe groente, maar nog veelzijdig op de
koop toe.
Disclaimer bij het gebruik van deze blog
"Wilde planten in Brugge" is niet verantwoordelijk voor eventuele schade, van welke aard dan ook, als gevolg van het gebruik van planten voor medische of culinaire doeleinden. “Wilde planten in Brugge” kan niet aansprakelijk gesteld worden voor aanspraken die voortkomen uit de verkeerde determinatie van een kruid of het verkeerde gebruik ervan in de ruimste zin van het woord. Dit artikel vervangt niet het deskundig advies van een arts of een erkend fytotherapeut.
"Wilde planten in Brugge" is niet verantwoordelijk voor eventuele schade, van welke aard dan ook, als gevolg van het gebruik van planten voor medische of culinaire doeleinden. “Wilde planten in Brugge” kan niet aansprakelijk gesteld worden voor aanspraken die voortkomen uit de verkeerde determinatie van een kruid of het verkeerde gebruik ervan in de ruimste zin van het woord. Dit artikel vervangt niet het deskundig advies van een arts of een erkend fytotherapeut.
Bronnen:
Geen opmerkingen:
Een reactie posten