maandag 29 mei 2023

Dagkoekoeksbloem - Silene dioica

 


De dagkoekoeksbloem (Silene dioica, synoniem: Melandrium rubrum) is een tweejarige of vaste plant uit de anjerfamilie (Caryophyllaceae). De naam dagkoekoeksbloem verwijst naar het overdag openstaan van de bloemen, dit in tegenstelling tot die van de avondkoekoeksbloem (Silene latifolia subsp. alba) en de nachtkoekoeksbloem (Silene noctiflora).

https://nl.wikipedia.org/wiki/Dagkoekoeksbloem

 

De bladeren zitten tegenover elkaar aan de stengels en zijn net als die stengels behaard. Het meest opvallend zijn de regelmatige, vijftallige roze tot rode bloemen boven in de plant in de bijschermen, de bloeiwijze die zo kenmerkend is voor de Anjerfamilie.

https://www.floravannederland.nl/planten/dagkoekoeksbloem

 

Het roze bloemetje begint eind april te bloeien en houdt daar het liefst niet meer mee op. Dit lukt meestal tot vadertje winter hem echt met de witte mattenklopper een flink pak ijslaag geeft. Het komt ook vaak voor dat de bloemetjes in de herfst al sneuvelen.

 

Ook is het zo dat op de Dagkoekoeksbloem regelmatig een speekselachtige substantie gevonden kan worden. Ooit dacht men dat de koekoek het leuk vond om op de plant te spugen, wat dan ook weer een verklaring is voor de naam koekoeksbloem.

 

Tegenwoordig zijn we erachter dat de Schuimsicade Philaenus spumarius dat doet wanneer hij een nestje maakt in de bladoksels. Zijn kindjes vinden dat schuim wel lekker ook. De Schuimsicade wordt daarom nu ook wel Koekoeksspog genoemd. Een andere verklaring voor de Nederlandse naam koekoeksbloem is dat de koekoek eind april in ons land terugkeert en dit is de datum dat de plant begint te bloeien.

https://bijvoettegemoet.com/dagkoekoeksbloem/




 

 

De naam koekoeksbloem is mogelijk ontstaan doordat de planten bloeien als de Koekoek weer in het land is en begint te roepen. In de bladoksels zie je vaak schuim, waarin de larve van een schuimcicade leeft (het koekoeksspuug). Het zou dus ook kunnen dat de naam daarvan afkomstig is. Silene verwijst naar de bosgod Silenus, de Griekse vader van de silenen, die vaak met een dikke buik, net als de kelk van sommige soorten, dronken en rijdend op een ezel werd afgebeeld. Volgens anderen stamt silene af van het Griekse sialon (speeksel), omdat vele soorten kleverig zijn. Dioica betekent tweehuizig.

https://wilde-planten.nl/dagkoekoeksbloem.htm

 

 

De plant is waardplant voor de bladmineerder Pegomya flavifrons en ook voor verschillende soorten nachtvlinders. Oorwormen gebruiken de lege zaaddozen van de dagkoekoeksbloem graag als schuilplaats.

 

Vaak wordt deze plant gebruikt bij insectenbeten.

https://www.herbarium.be/plant/dagkoekoeksbloem-silene-dioica/




 

Het plukken van de Dagkoekoeksbloem is over het algemeen ook niet nodig. De plant is totaal niet eetbaar en de medische werkingen zijn ook minimaal en niet wetenschappelijk voldoende bewezen. Er zijn wel enkele wetenschappers die aangeven dat er zeep uit gewonnen kan worden en dat de plant een antiseptische en anti-microbiële werking heeft. Doch zijn er genoeg andere planten die u hiervoor met grotere zekerheid kunt gebruiken.

 

In de bloesemremedie kan de plant wel nuttig zijn, want de bloemen zouden het zelfvertrouwen aansterken, waardoor u uw persoonlijkheid breder kunt ontwikkelen. U kunt met behulp van de Dagkoekoeksbloem uzelf met beide voeten op de grond plaatsen terwijl u zegt, “Ja! Ik ben dit!”

https://bijvoettegemoet.com/dagkoekoeksbloem/


Foto © Marc Willems

 

Disclaimer:

"Wilde planten in Brugge" is niet verantwoordelijk voor eventuele schade, van welke aard dan ook, als gevolg van het gebruik van planten voor medische of culinaire doeleinden.  “Wilde planten in Brugge” kan niet aansprakelijk gesteld worden voor aanspraken die voortkomen uit de verkeerde determinatie van een kruid of het verkeerde gebruik ervan in de ruimste zin van het woord. Dit artikel vervangt niet het deskundig advies van een arts of een erkend fytotherapeut.

 


Geen opmerkingen: