Elk schooljaar is er in het Brugse een ijverige leerkracht biologie die zijn leerlingen de opdracht geeft om het "herderstasje" te zoeken. En ook elk schooljaar krijg ik dus de vraag van even ijverige studenten waar ze het "herderstasje" kunnen vinden.
Mijn antwoord is steevast: "Overal! Kijk uit naar de zeer specifieke, hartvormige hauwtjes en je kunt niet missen."
De hauwtjes hebben het model van de tas die vroeger door herders en boeren gebruikt werd. Vandaar herderstasje.
Ook de Latijnse naam vond ik altijd al heel spiritueel: pastoris! Deed me vroeger altijd aan mijnheer pastoor en zijn kerk denken.
Vroeger werd herderstasje geteeld voor de olie uit de zaden. Deze olie werd als lampenolie of surrogaat voor mosterdolie gebruikt. In de volksgeneeskunde worden aftreksels gebruikt tegen ontstekingen en bloedingen en als kompres op bloedende wonden.
Bij opgravingen in Catal Hüyük in Turkije in een 8 millennia oud dorp werd zaden van het herderstasje gevonden. Deze voorbeelden duiden erop dat de mens al heel lang het herderstasje eet. Hippocrates, grondlegger van de moderne geneeskunde uit het Oude Griekenland, gebruikte het herderstasje voor de baarmoeder. In de Chinese geneeskunde werd herderstasje aangewend om hoge bloeddruk en nabloedingen die volgden op een geboorte mee te bestrijden. In de Middeleeuwen werd dit geneeskruid gebruikt om bloedingen mee te stelpen. Mathiolus, die leefde in de 16e eeuw, beschreef het kruid als goed voor inwendige en uitwendige bloedingen. Zeevarende Europeanen op zoek naar nieuw land, hebben in de 16e eeuw het herderstasje over vrijwel de hele wereld verspreid. In de eerste wereldoorlog werd het herderstasje gebruikt om bloedende wonden mee te behandelen.
"Wilde planten in Brugge" is niet verantwoordelijk voor eventuele schade, van welke aard dan ook, als gevolg van het gebruik van planten voor medische of culinaire doeleinden. “Wilde planten in Brugge” kan niet aansprakelijk gesteld worden voor aanspraken die voortkomen uit de verkeerde determinatie van een kruid of het verkeerde gebruik ervan in de ruimste zin van het woord. Dit artikel vervangt niet het deskundig advies van een arts of een erkend fytotherapeut.