maandag 15 mei 2023

Akkervergeet-mij-nietje - Myosotis arvensis

 


Ze stond daar, zomaar op het trottoir, lichtjes tegen de gevel leunend, en ze lachte me toe met de mooiste hemelsblauwe meisjesogen. “Hoe vind je me?” vroeg ze. Een geboren verleidster, waar je zo voor bezwijkt.

Neen, beste lezer, het is niet wat u denkt. Ze heette “Vergeet-mij-nietje”. Het levende bewijs dat wie zijn ogen open houdt beloond wordt. Ook midden in de stad.
Het akkervergeet-mij-nietje behoort tot de familie van de ruwbladigen (Boraginaceae)
De naam Myosotis komt van het Grieks en betekent muis-oortje (mus - otis). Dit duidt op de vorm en beharing van het blad. De Latijnse naam "arvensis” geeft aan dat het op de akker groeit.
Over de naamgeving van Vergeet-mij-nietje doen vele verhalen de ronde. Hieronder een tweetal.


1. In de Middeleeuwen waren een ridder en zijn geliefde langs een rivier aan het wandelen. Bij het plukken van een bosje bloemen viel hij door de zwaarte van zijn harnas in het water. Vlak voordat hij verdronk gooide hij het bosje bloemen naar zijn geliefde en riep: " Vergeet mij niet!" .


2. Toen de planten werden geschapen kregen ze van God niet alleen een vorm, een geur en een kleur, maar ook een naam. Onder de nieuwe planten was ook een lief, klein bloemetje met een hemelsblauwe kleur en een prachtig geel hartje.
Onder de indruk van alle gebeurtenissen bij de Schepping keek ze met grote ogen rond hoe alle planten een naam kregen en vergat op te letten. Toen alle planten een naam hadden gekregen, was ze haar eigen naam vergeten.
“Weet jíj hoe ik heet?” vroeg ze aan alle grote en kleine planten, ”ik ben mijn naam vergeten”. Maar geen enkele plant kon het haar vertellen.
Na lang aarzelen ging ze tenslotte naar de Schepper en zei: “Ik ben een beetje dom, ik ben mijn naam vergeten. Weet U hoe ik heet?” Deze keek haar hoofdschuddend aan en antwoordde slechts met drie woorden: “Vergeet-mij-niet!”
Beschaamd kroop het plantje weg, tussen het hoge gras. En daar staat ze vandaag de dag nog steeds. Altijd steekt haar blauwe kopje tussen de begroeiing uit. En als iemand vraagt hoe ze heet, antwoordt ze nog altijd beschroomd: " Vergeet-mij- niet" . En dat is een naam die iedereen kan onthouden, want het vergeet-me-nietje is een plantje dat bijna iedereen van naam kent.


Al vanaf de Middeleeuwen is het Akkervergeet-mij-nietje als medicinale plant in gebruik, als probaat werkend middel tegen tuberculose. De medicinale is ook wetenschappelijk bewezen! Maar omdat tuberculose bijna niet meer voorkomt is het kruidje in de “vergetelheid” geraakt.


De plant heeft zowel een medicinale als een giftige werking. Het verschil wordt bepaalt door de dosis. De juiste maat, die bepaald wordt door met mate in te nemen, kan helend zijn. Teveel heeft een verslavende werking. En een grote inname gedurende een lange tijd kan zelfs tot lichamelijk een psychische stoornissen en uiteindelijk de dood leiden. Het moerasvergeet-mij-nietje wordt gebruikt tegen oorpijn.
Het kruid heeft een versterkende werking en bij zwakte en herstelperiodes wordt de thee ervan gedronken. Tegen geïrriteerde en vermoeide ogen kun je met het kruid een oogspoeling maken.


Het wordt medicinaal gebruikt voor de longen, huidwonden en bloedneuzen vanwege de samentrekkende eigenschappen. Maal de gedroogde plant in een poeder te gebruiken als een kompres op wonden. WebMD.com waarschuwt tegen het gebruik van de bloem, in het bijzonder voor zwangere of zogende vrouwen. (Raadpleeg altijd een bevoegd phytotherapeut bij de behandeling van ziektes.
Van oudsher staat het vergeet-mij-nietje ook in het teken van eenvoud, liefde en trouw, dat moeten we ook niet vergeten.


Disclaimer
"Wilde planten in Brugge" is niet verantwoordelijk voor eventuele schade, van welke aard dan ook, als gevolg van het gebruik van planten voor medische of culinaire doeleinden. “Wilde planten in Brugge” kan niet aansprakelijk gesteld worden voor aanspraken die voortkomen uit de verkeerde determinatie van een kruid of het verkeerde gebruik ervan in de ruimste zin van het woord. Dit artikel vervangt niet het deskundig advies van een arts of een erkend fytotherapeut.

Geen opmerkingen: