dinsdag 16 mei 2023

Bernagie - Borago officinalis

 



De Latijnse naam is Borago officinalis. De plant kennen we in Nederland onder de naam Bernagie, en in de volksmond wordt hij komkommerkruid genoemd. Waarom? Ruik maar: de bladeren hebben een sterke komkommerachtige geur.
De naam ‘Borago’ komt van het Middeleeuwse ‘burra’ dat ‘ruige stof’ betekent of is een vervorming van het Latijnse ‘cor ago’ wat wil zeggen: “ik werk op het hart”. In de volksmond zegt men ook wel eens: “Bernagie geeft couragie!”


Het is een éénjarige, forse plant met een holle, harige stengel die prikt. De eivormige bladeren lopen puntig toe en zijn aan beide zijden ruwbehaard.
De enigszins hangende bloemen aan het eind van de stengel in trossen, hebben 5 bloemblaadjes in stervorm. De helderblauwe bloemen met donkere meeldraden verkleuren naar roodpaars als ze bevrucht zijn. De bloem is rijk aan nectar zodat bernagie een echte bijenplant is. Na rijping heeft de plant vier kleine zaaddoosjes met zwarte zaden, die olie bevatten. De plant wordt tot 60 cm hoog.
Bernagie helpt tegen een droge huid dankzij het hoge gehalte aan vitamine E en F. Bernagieolie wordt geperst uit het zaad. Het helpt goed tegen een droge, schilferige huid, rimpels en eczeem en luieruitslag.


Zowel de blauwe bloemen als de blaadjes zijn eetbaar, maar wees hier wel voorzichtig mee: bernagie bevat giftige stoffen (pyrrolizidine alkaloïden) die leverschade kunnen veroorzaken als je daar té veel van binnenkrijgt. Kleine hoeveelheden geven geen probleem, maar voorzichtigheid is dus wel geboden. Je kunt er ook thee van zetten. Giet heet (maar niet kokend) water over de verse blaadjes en laat het enkele minuten trekken. Drink er overigens niet te veel van. In grote hoeveelheden schijnt het niet meer gezond te zijn.


In de volksgeneeskunde wordt veel waarde gehecht aan bernagie. Het is een zweetdrijvende en dus zuiverende plant. Ze bevat veel salpeterzure kali wat ontstekingen tegengaat en ze stimuleert de nieren. Daarom is bernagie goed bij huidziekten, reuma en ziekten van de urinewegen. Ze stimuleert ook de lever. Vooral de stengel en de bladeren zijn rijk aan actieve stoffen zodat de hele plant geplukt wordt. Bij droging verliest de plant haar geneeskrachtige werking. De thee moet goed gezeefd worden omwille van de fijne haartjes waarmee de plant begroeid is. De haartjes kunnen immers irriterend werken in het spijsverteringsstelsel.
Bron: https://yggdra.be/plantbespreking-bernagie-borago.../
En
https://agriworld.nl/is-bernagie-eetbaar-of-giftig-voor.../


Disclaimer bij het gebruik van deze blog
"Wilde planten in Brugge" is niet verantwoordelijk voor eventuele schade, van welke aard dan ook, als gevolg van het gebruik van planten voor medische of culinaire doeleinden. “Wilde planten in Brugge” kan niet aansprakelijk gesteld worden voor aanspraken die voortkomen uit de verkeerde determinatie van een kruid of het verkeerde gebruik ervan in de ruimste zin van het woord. Dit artikel vervangt niet het deskundig advies van een arts of een erkend phytotherapeut.

Geen opmerkingen: