vrijdag 19 mei 2023

Muurleeuwenbek - Cymbalaria muralis

 


Nog zo’n plantje dat het heerlijk doet op de oude muren en stadskaaien in Brugge, en dat een sieraad is om te bekijken. Niet voor niets komt in de naam ook het woord ‘muur’ voor.

Muurleeuwenbek is misschien wel hét boegbeeld van de stedelijke flora. Er is geen stad waar dit plantje ontbreekt.

 

Muurleeuwenbek is niet oorspronkelijk inheems. Het plantje is in de 17de  eeuw als decoratief rotsplantje vanuit het Middellandse Zeegebied naar elders gebracht, waaronder Nederland en België. In het vermaarde ‘Cruydt-Boeck’ van Dodonaeus (1644) is de introductie in Nederland opgetekend: “De neerstigheydt van de Cruydtbeminners heeft dit cruydt hier te lande seer vermeninghvuldigt ende naementlijck te Delft in Hollandt is ’t soo ghemeyn ghemaeckt, datter nauws brugghe oft eenigh stadtghebouw oft oude moeragie en is, ten is daer mede cierlijck bekleedt. Dies het metter tijdt voor een inlandtsch ghewas sal moghen ghehouden worden.”

 

Van oorsprong is het een rotsplantje maar voor ons een typische muurplant. Muurleeuwenbekje kruipt laag met lange uitlopers, die makkelijk wortelschieten. De honderden bloemetjes bloeien van april tot september. Na de bevruchting buigt de bloemsteel zich van het licht af. Dit lijkt op de gekromde arm van een trommelslager, vandaar de Latijnse naam Cymbalaria. De meeste zaden vallen na rijping uit de zaaddoos maar er is er altijd één die te groot is om eruit te vallen. Deze wordt door de kromming van de ‘arm’ in een spleet tussen de stenen gedrukt om daar te ontkiemen.

 

Het muurleeuwenbekje groeit graag op muren zoals de naam al aangeeft. In steden met oude muren kom je dit gewas dan ook gemakkelijk tegen maar in de tuin slaat dit mooie plantje ook geen slecht figuur.

 

Muurleeuwenbek is volledig eetbaar, zowel de bloemen als blaadjes. 

De stelen gebruik ik niet, puur omdat zij grof zijn. In de mediterrane regio wordt het in salades verwerkt. Ze bezitten een pittige smaak. Oudere bladeren worden bitter. In de kruidengeneeskunde werd de plant gebruikt bij de heling van wonden.




 

Lees meer: https://www.stadsplantenbreda.nl/products/muurleeuwenbek/

https://www.botanischetuinen.nl/nl/plant/426/muurleeuwenbekje

 

 

https://www.stadsplanten.nl/2017/01/muurleeuwenbek-van-exoot-tot-stedelijke-kleinood/

 

Disclaimer bij het gebruik van deze blog

 

"Wilde planten in Brugge" is niet verantwoordelijk voor eventuele schade, van welke aard dan ook, als gevolg van het gebruik van planten voor medische of culinaire doeleinden.  “Wilde planten in Brugge” kan niet aansprakelijk gesteld worden voor aanspraken die voortkomen uit de verkeerde determinatie van een kruid of het verkeerde gebruik ervan in de ruimste zin van het woord. Dit artikel vervangt niet het deskundig advies van een arts of een erkend fytotherapeut.

 

Geen opmerkingen: