dinsdag 16 mei 2023

Veldereprijs - Veronica arvensis

 


Langs de Augustijnenrei (Brugge) vonden we op de stoep, tegenaan de huisgevels, de veldereprijs. Veldereprijs is gemakkelijk te herkennen aan de zeer kleine bloemetjes, tot hooguit 3 mm groot, en de blauw tot witte kleur van de kronen. De plant behoort tot de weegbreefamilie.

Veldereprijs is een verrassend stoepplantje. Meer dan een toefje groen spul is het niet. Maar doe je de moeite om je te bukken en beter te kijken, dan zie je ineens de piepkleine, hemelsblauwe bloempjes. 



Veldereprijs is zeer algemeen. Het plantje bloeit tussen april en oktober haast overal in de stad. Maar doordat de bloemen zo klein zijn, niet groter dan een drietal millimeter, kijk je er toch makkelijk overheen.
De planten zijn helemaal behaard en hebben een liggende tot rechtopstaande stengel. De vertakte stengels die op de grond liggen buigen dan met een boog omhoog.


De naam ereprijs is mogelijk afkomstig van de Vlaamse botanist Dodoens, die de planten “eer ende prijs oft loff” gaf vanwege hun geneeskrachtige eigenschappen.
Een niet zo plausibele verklaring van de naam Ereprijs zou het plantje te danken hebben aan het feit dat in de Middeleeuwen, winnaars van grote toernooien een krans kregen van de bloemen.


Een derde verklaring is dat een Frankische koning vele jaren aan huiduitslag leed en daarvoor, na goede raad van een jager, dit plantje gebruikte, en genas van de huiduitslag. Toen gaf hij het plantje de naam ereprijs.
Veronica is genoemd naar de heilige Veronica. Veronica zou in een zweetdoek de afdruk gekregen hebben van het aangezicht van Christus. Sommigen menen in de bloem een weergave te zien van die afdruk. Arvensis betekent op akkers groeiend.
De medische toepassing van ereprijs betreffen het verhelpen van ontstekingen in mond en keel, hoest, verkoudheid en nog veel meer.


Het kruid werd ook gebruikt als surrogaat voor echte thee.
Nota: Woorden die soortnaam zijn, schrijven we in de regel met een kleine letter. Die regel geldt ook voor namen waarmee we dieren, planten en fruit benoemen. Het maakt daarbij niet uit of het om de naam van een familie, geslacht of soort gaat.
In wetenschappelijke teksten, zoals een dieren- of plantengidsen, wordt voor Nederlandse namen soms ook de Latijnse conventie gehanteerd. Dat wil zeggen dat elke dieren- of plantennaam met een hoofdletter begint: Kleine vos, Gele lis. Dit heeft als voordeel dat duidelijk is of kleuraanduidingen - of woorden als kleine en grote - deel uitmaken van de naam of niet. Hoofdletters verderop in de naam zijn in het Nederlands niet nodig: Paarse dovenetel, Gewoon duizendblad.


Disclaimer:
"Wilde planten in Brugge" is niet verantwoordelijk voor eventuele schade, van welke aard dan ook, als gevolg van het gebruik van planten voor medische of culinaire doeleinden. “Wilde planten in Brugge” kan niet aansprakelijk gesteld worden voor aanspraken die voortkomen uit de verkeerde determinatie van een kruid of het verkeerde gebruik ervan in de ruimste zin van het woord. Dit artikel vervangt niet het deskundig advies van een arts of een erkend fytotherapeut.

Geen opmerkingen: