Wilde planten in Brugge: Kransmuur - Polycarpon tetraphyllum (L.) L.

donderdag 29 juni 2023

Kransmuur - Polycarpon tetraphyllum (L.) L.

Vandaag vonden we in de Oude Gentweg een zeldzame plant: de kransmuur.

Kransmuur staat op open, zonnige en warme, droge en matig zure, voedselrijke tot zeer voedselrijke, kalkarme en zandige, vaak stenige grond en is bestand tegen betreding. De kale, eenjarige en 5-tallige plant groeit op rotsachtige plaatsen en voetpaden, tussen straatstenen, aan de voet van muren en op ruderale plekken.

Ze stamt oorspronkelijk uit het westelijke deel van het Middellandse Zeegebied en is tegenwoordig uit alle werelddelen bekend. Ze groeit van nature tussen rotsen maar was ook in het gebied van herkomst al bekend uit het stedelijke milieu.

Bron: https://www.verspreidingsatlas.nl/2466#

In Vlaanderen is de plant zeer zeldzaam in stedelijke omgevingen, o.a. Antwerpen, Brussel en Gent. Sinds de jaren 1990 sterk toegenomen als onkruid in stedelijke habitatten. Ontdekt in 1994 in Gent (Brugse Poort) (Verloove 2002) en vervolgens in Brussel rond 1999 (Lawalrée 2000) en in Brugge sinds 2006. In 2007 voor het eerst gevonden in de stad Antwerpen (Kiel). Een actueel overzicht van zijn huidige verspreiding in België vindt u hier: http://waarnemingen.be/soort/view/7216

Kransmuur houdt goed stand en is inmiddels volledig verwilderd. Het duurde echter ca. 10 jaar voordat het zich begon te verspreiden in Gent. In 2009 was het in verschillende wijken van de stad heel gewoon geworden. Een verdere verspreiding binnen de genoemde steden en naar nieuwe steden in de zeer nabije toekomst is onvermijdelijk. Het wordt af en toe gezien in andere, niet-stedelijke biotopen, maar dan waarschijnlijk vrij kortstondig (bv. in Lombardzijde, Knokke, enz.).

Polycarpon tetraphyllum groeit goed in elk soort thermofiele en nitrofiele habitat: aan de voet van muren, scheuren in bestrating, grind, enz.

De Oude Gentweg vandaag

Update vrijdag 7 juli 2023: Een aantal exemplaren van de kransmuur heeft de onkruidverbranding overleefd. Mogelijks is men toch selectief te werk gegaan bij het "onderhoud". In dat geval ... een pluim voor diegene die dit deed.