dinsdag 11 juli 2023

Hazenpootje - Trifolium arvense

 


Planten hebben soms zeer poëtische, geheimzinnige, tot de verbeelding sprekende namen, en dat is ook vaak het geval voor zwammen. Wat dacht je van kruidje-roer-mij-niet, brave hendrik en tripmadam, kale jonker en vlijtig liesje, elfenbankje en heksenmelk, engelwortel en duivelsklauw, koninginnenkruid en koningskaars, morgenster en nachtschade, en ... venushaar.  Wat stelt u zich daar allemaal bij voor?

 

Niet zelden is een plantennaam ook verbonden aan een dier: berenklauw, biggenkruid, duivenkervel, muizenoortje, ganzenvoet, hanenpoot, havikskruid, hondsdraf, leeuwenbekje, kattenstaart, kikkerbeet, varkenskers, paardenbloem... De voorbeelden zijn legio. En bijna hadden we ook het apenstaartje vermeld. 

 

Ook de Engelsen zijn trouwens goed in poëtische plantennamen. Wat dacht je van namen als  Old Man’s Beard, Common ladies' tresses, Hairy Star-of-Bethlehem en Traveller’s Joy?


Maar plantennamen kunnen ook aanleiding geven tot verwarring.

Ook het hazenpootje kan aanleiding geven tot misverstanden. 

 

Hazenpootje (Trifolium arvense) is een één- of tweejarige klaversoort.  

Maar ... het hazenpootje (Coprinopsis lagopus) is ook een paddenstoel. Het is trouwens de balletdanseres onder de paddenstoelen. De ene poot is dus de andere niet! En om de verwarring helemaal compleet te maken; het hazenpootje wordt ook wel eens veldklaver, konijnenklaver, kattenklaver, muizenklaver en ‘opgezette ezel’ genoemd. Dus als iemand ooit ‘opgezette ezel’ tegen je zegt, hoef je je niet onmiddellijk beledigd te voelen. Mogelijks ben je en plantenkenner tegen het lijf gelopen.


Maar het hazenpootje is dus een klaver!  Hij valt niet op door de drie typische blaadjes, maar wél door de langwerpige, zachtharige bloemhoofdjes.  Het lijken wel wattenbolletjes. Hij bloeit vanaf juli tot en met de herfst. De naam ‘hazenpootje’ zou trouwens verwijzen naar het afgeronde, langwerpige, zachtharige uiterlijk van die bloemhoofdjes.

 

We vroegen ons af hoe het hazenpootje in andere talen heet. Ook hier spannen de Engelsen toch een beetje de kroon: Hare's-foot Clover. In het Frans heet het Trèfle des champs en in het Duits Hasen-Klee.


In de traditionele volksgeneeskunde werd deze plant veel gebruikt bij een hele scala van aandoeningen.

Zie:  Phytochemical profile and pharmacological properties of Trifolium repens

https://www.degruyter.com/document/doi/10.1515/jbcpp-2020-0015/html

en

Trifolium species-derived substances and extracts--biological activity and prospects for medicinal applications

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22771317/


Uitwendig kunnen in de thee kompressen worden gedrenkt en gebruikt om de wondgenezing te bevorderen.  Ook kun je met deze thee gorgelen en je mond spoelen, wat helpt tegen een schorre stem of ontstekingen in de mond.

 

Een bijzonder sterke thee, gemaakt van tweemaal de hoeveelheid van het kruid, helpt in de vorm van een voetbad tegen hevig zwetende voeten.

 

Het hazenpootje wordt niet gegeten door grazend vee omdat het te bitter en te hard is.

De bloemhoofdjes met zaden zijn geschikt als vogelzaad.

 

Waarschuwing: Trifolium arvense kan allergische reacties veroorzaken bij gevoelige mensen. Het kruid zelf wordt niet als eetbaar beschouwd, dus hun irriterende effecten zijn meestal te wijten aan blootstelling aan pollen.

 


Bronnen en meer info:
https://www.floravannederland.nl/planten/hazenpootje
https://www.tuinadvies.be/plantengids/15531/trifolium-arvense
https://nl.wikipedia.org/wiki/Hazenpootje
https://www.ecopedia.be/planten/hazenpootjehttps://waarnemingen.be/species/7565/
https://wilde-planten.nl/hazenpootje.htm
https://www.degruyter.com/document/doi/10.1515/jbcpp-2020-0015/html
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22771317/

Lees ook de disclaimer onderaan deze pagina.

Hola