Wilde planten in Brugge: Wilde marjolein

donderdag 6 juli 2023

Wilde marjolein - Origanum vulgare

Wilde marjolein is een vaste plant uit de lipbloemenfamilie (Lamiaceae). Wilde marjolein staat in supermarkten en tuincentra beter bekend als oregano, maar wordt ook weleens palingkruid genoemd. De soort is een in België wettelijk beschermde plant. Hij staat op de Nederlandse Rode lijst van planten als algemeen voorkomend en stabiel of toegenomen. Wilde marjolein komt voor op iets droge, matig voedselrijke grond van vooral dijkhellingen en op kalkgrond. Het is naaste familie van echte marjolein (Origanum majorana). (Wikipedia)

We vonden enkele exemplaren in de buurt van de Magdalenakerk te Brugge.

In de oudheid symboliseerde wilde marjolein geluk, werd het gebruikt om verdriet te bestrijden en geluk te brengen, en werd aangenomen dat het kostbaar was voor de Griekse godin Aphrodite. In het oude Egypte werd marjolein zowel als conserveermiddel en als tegengif bij vergiftiging gebruikt. De Oude Grieken gebruikten het kruid inwendig en uitwendig als een stimulerend middel, om huidirritaties, infecties en waterzucht te behandelen. Traditionele Chinese genezers gebruiken oregano ook al generaties lang bij de behandeling van allerlei klachten. In de Shakespeareaanse tijd werd oregano voor bijna alles gebruikt. Er werd gezegd dat het geluk brengt en een goede gezondheid bevordert.

Culinair gebruikt men vooral de aromatische blaadjes zoals bv. in pizza en pastasauzen.

Oregano is een belangrijk smaakkruid in de mediterrane keuken en wordt vaak eerder gedroogd dan vers gebruikt. Voedselconsumenten en -industrieën zien de behoefte in om met natuurlijke alternatieven de voedselveiligheid te waarborgen. Het gebruik van kruiden en specerijen is een alternatief voor synthetische additieven die soms gepaard gaan met toxische problemen. Wilde marjolein is er één van.

De plant werd vroeger ook gebruikt als zogenaamd ‘strooikruid’ waarmee onaangename geuren in de woning worden verdreven. De etherische olie werd vroeger ook gebruikt om luizen te doden, hoewel enige voorzichtigheid geboden is omdat het (soms) huidirritaties kan veroorzaken.

Wilde marjolein wordt al duizenden jaren gebruikt als medicinaal kruid. Let op: het mag niet worden gebruikt door zwangere vrouwen, hoewel het in kleine hoeveelheden wel volkomen veilig is voor culinaire doeleinden.

Verse oregano heeft een drie tot twintig keer hogere antioxidantactiviteit (wat een Scrabble-woord!) dan andere onderzochte kruiden, en in vergelijking met groenten heeft oregano 42 keer meer antioxidantactiviteit dan appels, 30 keer meer dan aardappelen, 12 keer meer dan sinaasappelen en vier keer meer dan bosbessen. De meest actieve bestanddelen blijken rozemarijnzuur en thymol te zijn.