maandag 21 augustus 2023

Stinkende ballote - Ballota nigra

 

Stinkende ballote



Het is zondag 20 augustus 2023. Het is de perfecte zomerdag! De voorbije dagen gooide lage stratusbewolking nog roet in het eten, maar vandaag is de zon van plan om alles weer goed te maken. Het gezegde “Het is geen weer om een hond door te jagen”, klinkt meer dan ooit belachelijk. Maar ik zit binnen. De hond in het verhaal dus. Ik ben druk bezig met opzoekingswerk voor een artikel over de invloed van de klimaatsverandering op de verspreiding van planten. Veel data, tabellen, grafieken, klimaatmodellen, waarnemingen. De ideale mix dus om een punthoofd te krijgen.

 

Mijn vrouw heeft al langer door dat een artikel over de klimaatsverandering best ook op een regendag kan geschreven worden. “Waarom doe je met dit mooie weer geen wandelingetje?” zegt ze. Het lijkt me geen slecht idee. Tenslotte heeft Valerius De Saedeleer zijn winterse sneeuwlandschappen ook niet bij -10°C geschilderd. Integendeel! Dus besluit ik om het klimaat buiten in levenden lijve te gaan ervaren. 

 

Mijn zwerftocht door Brugge – die altijd in het teken staat van de planten die in het straatbeeld verschijnen – voert mij langs het water van de Potterierei en de Langerei. Geen wonder dus dat er veel planten de zien zijn die je vaak aan het water vindt: blauw glidkruid, koninginnekruid, moeraskers ...

Maar de verrassing van de dag moet nog komen. Aan het domein “House of Time” staat het poortje open. Mijn aangeboren nieuwsgierigheid neemt het weer over, dus ga ik een kijkje nemen. ‘House of Time’ is een unieke site met een binnen- en buitenatelier, een keuken in een bunker, een container die dienstdoet als polyvalente ruimte/bar en veel buitenruimte. Het is een uitzonderlijke plek in de binnenstad waar de natuur nog grotendeels onaangeroerd is. Gelukkig maar! Tot mijn grote verbazing tref ik hier een uitzonderlijke vegetatie van Rood guichelheil, postelein, kromhals, bezemkruiskruid, Jacobskruiskruid, Sint-Janskruid en kaardenbol aan. 




En onder een boom... de stinkende ballote. Dat is een verrassing! Ik had hem in Brugge nog niet eerder gezien.  Hij komt voor op stikstofrijke plaatsen, op onbebouwde, ruige terreinen, in heggen en aan wegen. In Nederland en België is hij vrij zeldzaam tot zeldzaam, maar wijd verspreid en plaatselijk ook wat algemener.

 

Zodra je hem ziet merk je onmiddellijk dat je met een lipbloemige te doen hebt. De bloemetjes lijken een beetje op zijn verre neefje, de paarse dovenetel. Maar deze plant is veel hoger en forser, met kransen lila tot roze bloemetjes aan donkere stengels.  Het meest opvallende is de sterke onaangename netelgeur, die je goed waar kunt nemen als je wat blad tussen je vingers fijnwrijft. Stinkende ballote ruikt zeer onaangenaam De plant heeft zijn naam niet gestolen.  Ballo betekent in het Grieks overigens ‘verwerpelijk’. De stinkende ballote heeft een verwerpelijke geur. Nigra betekent zwart.

 

Het is geen eetbare plant maar wel een geneeskrachtige plant. Het kruid wordt in verband gebracht met allerlei kwalen. De plant zou de zenuwen sterken en de balans op psychisch gebied herstellen. Het werkt rustgevend en angst werend. Ook zou de stinkende ballote werkzaam zijn bij allerhande problemen in het spijsverteringsstelsel. Deze geneeskrachtige plant zorgt ook nog voor de galvormende en galdrijvende werking. http://specerijen.blogspot.com/2017/07/stinkende-ballote.html

Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat dit kruid in aanmerking kan komen voor diverse medicinale toepassingen. Het wordt meestal gebruikt bij milde slaapstoornissen, nervositeit, maagklachten, wondgenezing. Het kan worden gebruikt bij ontstekingen. Bovendien is gemeld dat het een mogelijk kankermedicijn is. Dit uitgebreide gebruik is bijzonder interessant en vraagt verder wetenschappelijk onderzoek.

 

Het kruid heeft een versterkende invloed op het zenuwstelsel, helpt bij spanning in stress-situaties en is een natuurlijke rustgever. Kan ook toegepast worden voor het bevorderen van een natuurlijke, gezonde slaap.




 

 

Disclaimer: Deze informatie is niet bedoeld ter vervanging van het advies van uw arts of zorgverlener. Deze informatie past mogelijk niet bij uw specifieke gezondheidssituatie.  U moet altijd met uw arts of zorgverlener raadplegen voordat u een behandeling start, stopt of wijzigt en om te bepalen welke therapiekuur voor u geschikt is.

 

 

Bronnen en meer info:

https://nl.wikipedia.org/wiki/Stinkende_ballote

https://www.floravannederland.nl/planten/stinkende_ballote

https://waarnemingen.be/species/135634/

https://www.ecopedia.be/planten/stinkende-ballote

https://mens-en-gezondheid.infonu.nl/natuurgeneeswijze/108559-de-geneeskracht-van-stinkende-ballote.html

https://appeltern.nl/nl/tuinadvies/plantenencyclopedie/ballota_nigra_subsp_meridionalis_stinkende_ballote

https://www.kaardeshop.nl/c-3756048/ballota-nigra/

https://wilde-planten.nl/stinkendeballote.htm


Ballota nigra L. – an overview of pharmacological effects and traditional uses, https://intapi.sciendo.com/pdf/10.2478/hepo-2020-0014

https://www.webmd.com/vitamins/ai/ingredientmono-930/black-horehound

https://www.rxlist.com/black_horehound/supplements.htm

https://pfaf.org/user/Plant.aspx?LatinName=Ballota+nigra

https://www.peacehealth.org/medical-topics/id/hn-3656005

https://www.valleyoftea.com/nl/products/blackhorehound


Hola