Voor de poort van de Jeruzalemkapel in Brugge vonden we een vetmuur die we niet onmiddellijk kunnen determineren. Er bestaan verschillende soorten vetmuur en de verschillen zijn niet altijd op het eerste zicht duidelijk te zien. Ook bij deze blijven we twijfelen tussen zeetvetmuur en uitstaande vetmuur. Maar onze voorkeur gaat uit naar de eerste omwille van de vindplaats en het ontbreken van de duidelijk genaalde bladeren die de uitstaande vetmuur wel heeft.
Doordat de plant voor de toegangspoort van de kapel stond is hij waarschijnlijk vaak betreden. Van nature komt zeevetmuur voor op plaatsen met een vaak wisselend zoutgehalte en op zilte, droge tot vochtige, zandige of steenachtige grond.
Zeevetmuur (Sagina maritima) is een eenjarige plant, die behoort tot de Anjerfamilie.
Het Latijnse woord Sagina betekent meststof. De planten werden meer als mest dan als voedsel gebruikt. Volgens anderen komt sagina echter van saginare (vetmesten). Mogelijk i.v.m. het voeren van vee, bijv. ganzen, die werden gevoerd (vetgemest) met sagina. Maritima betekent van of aan de zee.
Aan zijn prozaïsche naam zou men niet zeggen dat vetmuur een kleurrijke en dramatische rol in legende en magie heeft gespeeld. De legende zegt dat het de eerste plant was waarop Christus zijn voet zette toen hij op Aarde kwam. In de Schotse hooglanden schrijft men het kruid bovenaardse krachten toe, omdat het door Christus of een heilige zou gezegend zijn.
Een krans van vetmuur boven de deur gaf bescherming tegen heksen die er de gewoonte van maakten mensen te laten verdwijnen.
Als een koe de plant at, waren de kalveren, de melk en allen die van de melk dronken tegen hekserij beschermd.
Zeevetmuur: Deze soort, ook wel zeevetmuur genoemd, komt voornamelijk voor in kustgebieden. Het gedijt in zandige of rotsachtige habitats dicht bij de zee.
Uitstaande vetmuur: Deze soort, algemeen bekend als uitstaande vetmuur, heeft een bredere verspreiding. Het groeit meestal in vochtige of natte habitats zoals weiden, moerassen en beekoevers.
Groeiwijze en grootte:
Zeevetmuur is een laagblijvend overblijvend kruid dat dichte, matachtige plekken vormt. Het heeft een kruipende of uitgestrekte groeiwijze en blijft over het algemeen dicht bij de grond. De plant wordt ongeveer 5-15 centimeter hoog.
Uitstaande vetmuur is ook een laagblijvend overblijvend kruid, maar is over het algemeen iets groter dan Sagina maritima, variërend van 5-30 centimeter hoog. Het kan een meer opgaande groeiwijze hebben in vergelijking met Sagina maritima.
Bladkenmerken
Zeevetmuur heeft kleine, smalle en vlezige bladeren. De bladeren zijn heldergroen van kleur en gerangschikt in een krans of tegenovergesteld patroon langs de stelen.
Uitstaande vetmuur heeft slanke, lancetvormige bladeren die meestal behaard zijn. De bladeren zijn groen maar kunnen een roodachtige of paarsachtige tint hebben.
Bloemkenmerken
Zeevetmuur produceert delicate witte bloemen met vijf bloembladen die in een stervorm zijn gerangschikt. De bloemen zijn klein maar talrijk en vormen in volle bloei een bloementapijt.
Uitstaande vetmuur produceert ook kleine witte bloemen, maar deze zijn meestal iets groter dan die van Sagina maritima. De bloemen hebben vijf bloemblaadjes en kunnen ook stervormig zijn.
Habitat en verspreiding:
Tussen de voorste hoeven van een stier gestoken beschermde de vetmuur de door hem verwekte kalveren en de melk van de koeien die door hem gedekt waren tegen allerlei ziekten.
Meisjes die hun lippen met een aftreksel van deze plant bevochtigden, lokten minnaars aan.
(Bron: Readers Digest Veldgids voor de Natuurliefhebber, Wilde planten van West- en Midden- Europa, 1982)
Sagina maritima en Sagina micropetala zijn twee verschillende soorten binnen het geslacht Sagina. Dit zijn de belangrijkste verschillen tussen hen:
Dit zijn enkele van de belangrijkste verschillen tussen Zeevetmuur en Uitstaande vetmuur Het is belangrijk op te merken dat specifieke kenmerken binnen soorten kunnen variëren als gevolg van omgevingsomstandigheden en individuele variatie.
"Wilde planten in Brugge" is niet verantwoordelijk voor eventuele schade, van welke aard dan ook, als gevolg van het gebruik van planten voor medische of culinaire doeleinden. “Wilde planten in Brugge” kan niet aansprakelijk gesteld worden voor aanspraken die voortkomen uit de verkeerde determinatie van een kruid of het verkeerde gebruik ervan in de ruimste zin van het woord. Dit artikel vervangt niet het deskundig advies van een arts of een erkend fytotherapeut.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten