De grote centaurie (Centaurea scabiosa) is een vaste plant die behoort tot de composietenfamilie (Asteraceae). De soort staat op de Nederlandse Rode Lijst van planten als zeldzaam en matig afgenomen. De plant wordt ook uitgezaaid langs de Grote rivieren en gebruikt in siertuinen. Op de plant parasiteert de centauriebremraap (Orobanche elatior).
De plant wordt 30–120 cm hoog. De lange, donkergroene bladeren zijn veerdelig tot dubbel veerspletig.
De grote centaurie bloeit van juni tot oktober met roze tot roodpaarse, 1,5-2,5 cm grote, alleenstaande bloemen. De bloeiwijze is een hoofdje met buisbloempjes. Er is een krans van steriele, franjeachtige randbloemen. De omwindselbladen zijn evenals die van de bergcentaurie (Centaurea monatana) franjeachtig ingesneden en hebben aan de top geen stekel.
De vrucht is een nootje en heeft een mierenbroodje. Het vruchtpluis is hygroscopisch.
De plant komt tussen het gras voor op hellingen op tamelijk droge, kalkrijke grond.
De plant werd vroeger gebruikt voor medicinale doeleinden.
Tekst: Wikipedia
Centaurea komt uit de Griekse mythologie en is genoemd naar de kruidkundige Centaur (half mens, half paard) Chiron. Scabiosa is afgeleid van het Latijnse scabies (schurft), dus schurftkruid. https://wilde-planten.nl/grotecentaurie.htm
In Vlaanderen is de plant inheems en vrij zeldzaam. We vonden ze in de Brugse rand, langs een spoorwegbedding. Mogelijks ging het om een zogenaamde tuinvlieder, maar er waren geen tuinen in de omgeving te bespeuren. Het lijkt aannemelijker dat de zaden via het treinverkeer verspreid zijn geworden. Het komt wel eens vaker voor dat langs spoorwegbeddingen eerder zeldzame of op zijn minst ongewone soorten gevonden worden.
Bronnen en meer info:
https://nl.wikipedia.org/wiki/Grote_centaurie
https://www.floravannederland.nl/planten/grote_centaurie
https://www.ecopedia.be/planten/grote-centaurie
https://waarnemingen.be/species/2425/
https://appeltern.nl/nl/tuinadvies/plantenencyclopedie/centaurea_scabiosa_grote_centaurie
https://www.herbarium.be/plant/grote-centaurie-centaurea-scabiosa/
https://www.groenrijk.nl/plantengids/plant/vaste-plant/centaurea-scabiosa
Geen opmerkingen:
Een reactie posten