Gisteren was het 15 augustus, hoogdag van O.L.Vrouw Hemelvaart. Naar aloude gewoonte ging in Brugge de Blindekensprocessie - beter gekend als de 'Brugse Belofte' - uit.
De Brugse Belofte is een jaarlijkse processie die sedert 1304 (enkel met een onderbreking tussen 1796 en 1839) in de Belgische stad Brugge op Maria-Tenhemelopneming wordt gehouden. Het is de langste in Europa in ere gehouden belofte.
Zoals elk jaar was ik ook deze keer aanwezig. Niet als figurant of deelnemer maar als fotograaf. In de buurt van het Grootseminarie zag ik op een muur een hele fraaie begroeiing met Gele helmbloem. Gelukkig is het een hoge muur en kan men niet bij de planten. Ze hebben er een veilig plekje tegen alle mogelijke 'onkruidverdelgers'.
Pseudofumaria lutea (vroeger Corydalis lutea) behoort tot de familie Papaveraceae. De plant werd in het begin van de 19de eeuw als sierplant vanuit de zuidelijke Alpen naar onze contreien gehaald. Vanaf 1824 vestigde de plant zich ook in het wild. De plant gedijt het best op beschaduwde, ietwat vochtige plaatsen. Klassieke plekken zijn oude muren of oude gebouwen in de stad. De bladeren zijn verdeeld in lobben en bedekt met zachte, donzige haartjes.
De plant staat bekend om zijn mooie bloemen en wordt soms als sierplant in tuinen gekweekt. In het vroege voorjaar produceert het delicate gele bloemen die op delicate stengels boven het gebladerte uitkomen. De bloemen zijn buisvormig, met vier bloembladen die uitlopen in een stervorm. Elke bloem gaat maar een paar dagen mee, maar de plant blijft de hele lente nieuwe bloemen produceren.
De bladeren zijn eetbaar en kunnen in salades worden gebruikt. Naast de sierwaarde staat gele corydalis ook bekend om zijn geneeskrachtige eigenschappen. De plant heeft een lange geschiedenis van gebruik in de traditionele geneeskunde en is gebruikt om verschillende aandoeningen te behandelen, zoals spijsverteringsproblemen, hoofdpijn en menstruatiepijn. Er wordt ook gezegd dat het milde kalmerende en pijnstillende effecten heeft.
De actieve stoffen in gele corydalis zijn te vinden in de wortels en ondergrondse stengels. Deze verbindingen omvatten alkaloïden, die een breed scala aan fysiologische effecten op het lichaam hebben. Van sommige van deze alkaloïden is bekend dat ze pijnstillende eigenschappen hebben, terwijl van andere wordt gezegd dat ze een kalmerend effect hebben op het centrale zenuwstelsel.
Het is echter belangrijk op te merken dat de geneeskrachtige eigenschappen van gele corydalis niet algemeen zijn bestudeerd in modern wetenschappelijk onderzoek. Zoals met elke medicinale plant, is het het beste om een gekwalificeerde zorgverlener te raadplegen voordat u gele corydalis voor medicinale doeleinden gebruikt.
Een ander belangrijk aspect van gele corydalis is de culturele betekenis ervan. In veel delen van Europa en Azië wordt gele corydalis beschouwd als een symbool van lente en vernieuwing. Het wordt vaak geassocieerd met de godin Eostre of Ostara, die in oude culturen werd aanbeden als de godin van de lente en vruchtbaarheid.
Over het algemeen is Gele helmbloem een uitstekende keuze voor tuiniers die op zoek zijn naar een mooie, onderhoudsarme plant waarop kan worden vertrouwd om van de lente tot de herfst kleur en interesse in de tuin te geven.
Gele helmbloem is ook een goede keuze voor een wilde tuin. De bloemen van deze plant zijn een belangrijke bron van nectar voor bestuivers in het vroege seizoen, zoals bijen en vlinders. Door Gele helmbloem in uw tuin te planten, helpt u deze belangrijke bestuivers te ondersteunen, die een cruciale rol spelen bij het behoud van de gezondheid en de biodiversiteit van onze ecosystemen.
Bronnen en meer info:
Stadsflora van de Lage Landen – Ton Denters- ISBN 978 90 5956 973 7, bij Fontaine Uitgevers, Tweede druk 2020; pg 116
https://nl.wikipedia.org/wiki/Gele_helmbloem
https://www.ecopedia.be/planten/gele-helmbloem
https://www.floravannederland.nl/planten/gele_helmbloem
https://appeltern.nl/nl/tuinadvies/plantenencyclopedie/corydalis_lutea_gele_helmbloem
https://wilde-planten.nl/gelehelmbloem.htm