woensdag 9 augustus 2023

Vlakke kruisdistel - Eryngium planum

 


Ik houd van blauw. Vraag me niet hoe het komt – het zit misschien in de genen – maar ik ben gek op blauwe luchten, blauwe zeeën, blauweregen, blauwe jeans en blauw bloed. Moeder natuur heeft mij niet begiftigd met blauw bloed, bij mij is het gewoon rood bloed. Niet dat ik er fier op ben maar... er valt mee te leven.  En blauwe ogen... mijn hart smelt bij het kijken in blauwe ogen. Die heb ik - gelukkig - wel meegekregen van mijn moeder. Dat maakt veel goed.

 

Beeld u mijn extase in als ik, enkele kilometer buiten de Brugse stadskern, in een verwaarloosd plantsoentje plots een hemelsblauwe distel zie staan. Nu heb ik geen voorliefde voor distels – ze steken te veel – maar dit blauwe exemplaar stond daar onachtzaam prachtig te wezen. In eerste instantie dacht ik aan de kogeldistel, maar toen ik hem wat beter bekeek waren de bloemen toch echt verschillend. Mijn goede vriend, betweter Obsidentify, beweerde dat het om de Vlakke kruisdistel ging, een plant die in het wild zeldzaam voorkomt.



Mogelijk gaat het dus om een zogenaamde ‘tuinvlieder’. Een plant die ergens uit een tuin(centrum) ‘ontsnapt’ is, en als avonturier de wijde wereld ging verkennen. Hij had het er in ieder geval best naar zijn zin. Ik heb het altijd over ‘hij’ en ‘hem’, maar het zou evengoed een ‘zij’ of ‘haar’ kunnen zijn, want zo goddelijk mooi... kunnen alleen vrouwelijk schepsels zijn.

 

Kruisdistel (Eryngium) is een geslacht uit de schermbloemenfamilie. De botanische naam Eryngium is afkomstig van de Oudgriekse naam voor Eryngium vulgare. Het is inheems in Europa en staat bekend om zijn kenmerkende stekelige blauwe of blauwpaarse bloemhoofdjes en stekelig, zilvergrijs blad.

 

De plant groeit typisch tot een hoogte van ongeveer 60-90 cm. De bladeren zijn diep verdeeld, stekelig en hebben een zilvergrijze kleur, wat bijdraagt ​​aan de sierwaarde.

De bloemhoofdjes van Eryngium planum zijn het meest opvallende kenmerk. Deze zijn samengesteld uit kleine, dicht opeengepakte bloemen die een bolachtige vorm vormen. De bloemen hebben een levendige blauwe of blauwpaarse kleur. De bloemhoofdjes zijn omgeven door stekelige schutbladen.

 

Vlakke kruisdistel wordt soms in tuincentra verkocht vanwege zijn mooie blauwe kleur. In een border doet hij het perfect. De plant is goed droogtetolerant als ze eenmaal is gevestigd is. Bijen en vlinders zijn er gek op. 

 

Sommige soorten eryngo (niet noodzakelijkerwijs Eryngium planum) worden van oudsher gebruikt in de traditionele geneeskunde en als smaakstof of toevoegingen aan dranken.



 

Medicinale en eetbare planten spelen een cruciale rol bij het voorkomen en/of verminderen van verschillende ziekten bij de mens, van de oudheid tot nu. In de volksgeneeskunde worden verschillende planten gebruikt voor de behandeling van infectieziekten. Gedurende de afgelopen decennia is er veel aandacht besteed aan planten als nieuwe alternatieve therapeutische middelen voor de behandeling van infectieziekten. Het geslacht Eryngium bevat meer dan 250 bloeiende plantensoorten, die in verschillende landen algemeen worden gebruikt als eetbare en medicinale planten.

 

Eryngium planum is een medicinale plant die al sinds de oudheid bekend is. Het wordt ook veel gebruikt in de traditionele geneeskunde. Het staat bekend als slijmoplossend, ontstekingsremmend en hoestverlichter. Het is een veelgebruikt ingrediënt van theemengsels en siropen die hoest, infecties van de bovenste luchtwegen en kinkhoest behandelen.

 

Eryngium planum wordt gewaardeerd om zijn unieke uiterlijk en wordt vaak gebruikt in bloemstukken, zowel vers als gedroogd. Het voegt textuur en kleur toe aan tuinranden, rotstuinen en bloemenweiden. In het wild is hij zeldzaam.

 

 

Bronnen en meer info:

https://nl.wikipedia.org/wiki/Kruisdistel

https://www.floravannederland.nl/planten/kruisdistel

https://mens-en-gezondheid.infonu.nl/gezonde-voeding/138784-de-geneeskracht-van-echte-kruisdistel.html

http://www.denederlandsebijen.nl/BIJENperREGIO/09PLANTENenBIJEN/ErinchiumPlan.htm

http://www.naturalherbs.ro/project/blue-eryngo-eryngium-planum/

 

Blessings in disguise: a review of phytochemical composition and antimicrobial activity of plants belonging to the genus Eryngiumhttps://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4678568/

Geen opmerkingen: