zaterdag 28 mei 2016

Gele helmbloem - Pseudofumaria lutea (Corydalis lutea)



Op verschillende plaatsen in Brugge bloeit nu de gele helmbloem. Aan de Leeuwenbrug, in de Naaldenstraat, op een muur van het Grootseminarie…

De gele helmbloem (Pseudofumaria lutea, synoniem: Corydalis lutea) is een vaste plant uit de papaverfamilie (Papaveraceae).

Pseudofumaria is afgeleid van het Griekse pseudos (vals) en fumaria (duivenkervel), dus de onechte duivenkervel. Lutea betekent geel.


De Gele Helmbloem is een typische stadsplant die men veel verwilderd aantreft in stedelijke gebieden, vooral op oude stadsmuren, in straatkolken, op ruïnes, op kademuren, in spleten van muren, in kieren tussen straat en muren en dan meestal op plaatsen waar de luchtvochtigheid voldoende hoog blijft.

De plant komt oorspronkelijk uit de Zuidelijke Alpen. Deze soort wordt vaak aangeplant in tuinen vanwege haar lange bloeitijd. De gele bloemen bloeien namelijk van mei tot aan de eerste vorst. De zaden worden verspreid door mieren. Plaatselijk kan ze beeldbepalend zijn rond trapportalen en grachtmuren in de binnensteden. Ook in de omgeving van historische gebouwen en in oude hofjes wordt de plant vaak aangetroffen.



Gele helmbloem is in Vlaanderen vrij zeldzaam. Enkel in de Leemstreek is de soort iets algemener. Plaatselijk kan ze in een aantal steden iets talrijker zijn, onder andere Brugge, Gent, Antwerpen en Leuven.

Het is dus belangrijk om te weten waar in onze stad nog muurleeuwenbekken en andere zeldzame muurplanten, zoals muurvaren, steenbreekvaren, tongvaren en gele helmbloem, te vinden zijn. Alleen dan kan zo’n groeiplaats behouden en misschien verbeterd worden.

Gele helmbloem wordt in tuinen aangeplant, waar ze zich sterk kan uitbreiden. Vanuit tuinen kan ze ook verwilderen. In het wild is ze wettelijk beschermd.

Naast de sierwaarde staat gele corydalis ook bekend om zijn geneeskrachtige eigenschappen.De plant heeft een lange geschiedenis van gebruik in de traditionele geneeskunde en is gebruikt om verschillende aandoeningen te behandelen, zoals spijsverteringsproblemen, hoofdpijn en menstruatiepijn. Er wordt ook gezegd dat het milde kalmerende en pijnstillende effecten heeft.



De actieve stoffen in gele corydalis zijn te vinden in de wortels en ondergrondse stengels. Deze verbindingen omvatten alkaloïden, die een breed scala aan fysiologische effecten op het lichaam hebben. Van sommige van deze alkaloïden is bekend dat ze pijnstillende eigenschappen hebben, terwijl van andere wordt gezegd dat ze een kalmerend effect hebben op het centrale zenuwstelsel.

Het is echter belangrijk op te merken dat de geneeskrachtige eigenschappen van gele corydalis niet algemeen zijn bestudeerd in modern wetenschappelijk onderzoek. Zoals met elke medicinale plant, is het het beste om een ​​gekwalificeerde zorgverlener te raadplegen voordat u gele corydalis voor medicinale doeleinden gebruikt.


Een ander belangrijk aspect van gele corydalis is de culturele betekenis ervan. In veel delen van Europa en Azië wordt gele corydalis beschouwd als een symbool van lente en vernieuwing. Het wordt vaak geassocieerd met de godin Eostre of Ostara, die in oude culturen werd aanbeden als de godin van de lente en vruchtbaarheid.


Bronnen en meer info:
https://nl.wikipedia.org/wiki/Gele_helmbloem
https://www.ecopedia.be/planten/gele-helmbloem
https://www.floravannederland.nl/planten/gele_helmbloem
https://www.groenrijk.nl/plantengids/plant/vaste-plant/corydalis-lutea
https://wilde-planten.nl/gelehelmbloem.htm
https://waarnemingen.be/species/7272/
https://www.cruydthoeck.nl/gele-helmbloem-pseudofumaria-lutea
http://www.wildflowerweb.co.uk/plant/118/yellow-corydalis

Lees ook de disclaimer bij deze blog: https://wildeplanteninbrugge.blogspot.com/2023/07/disclaimer_64.html