woensdag 6 september 2023

Gewone braam - Rubus fructicosus

Gewone braam - Rubus fructicosus


Hoewel het momenteel op en top zomer is zijn we toch al een eind in september, en dat is dé maand waarin het fruit, bessen en de vruchten rijpen. We zien dat overal in de natuur gebeuren, niet alleen in de boomgaard maar ook in de “wilde” natuur.

Eén van de bessen waarvan ik van kindsbeen af nooit kan nalaten er enkele te proeven is de braam. De donkere bessen zijn zo verleidelijk en smaken zo heerlijk. Bovendien zijn ze ook erg gezond. (Zie verder) Wist je dat bramen al meer dan 2.000 jaar worden gebruikt door mensen? Niet alleen voor de gezondheid, maar ook om te verven en zelfs om zich te beschermen tegen allerlei kwade invloeden!

 

 

Braam is het plantengeslacht met de wetenschappelijke naam Rubus. Het geslacht omvat wereldwijd 1469 soorten. In Nederland en België komen meer dan 200 soorten voor. Braam is een grote diverse groep van soorten. Ze vormen lange stekelige stengels die afhankelijk van de soort recht omhooggaan of boogvormig terugbuigen naar de grond. De laatste kunnen vervolgens weer wortelen en zo grote oppervlakten bedekken. De stengels kunnen verhouten maar sterven na 2 of 3 jaar af. De braam vormt hiermee een groep planten tussen de kruidachtige vaste planten en de houtige struiken. (Bron: Wikipedia)

 

Braam is afgeleid van het Middelnederlandse woord ‘brame‘ hetgeen ‘doorn’struik betekent. De stengels van de braamstruiken dragen evenwel geen doornen maar stekels.

 

Bij de kerstening bleek ook het geloof in de beschermende kracht van de braam en haar stekels moeilijk uit te roeien. Dus heeft men de braam als het ware ‘verchristelijkt‘. ‘Maria im Dornhag’ is de naam van meerdere oude heilige plekken in Duitsland waar men dan een Mariabeeld in plaatste. Braamstruiken zijn net vurige ridders die hun vorst beschermen. Waar bramen groeien is er een plek vol kracht en bramen beschermen ze tegen allerlei onheil.

 

Na 15 september kan je de bramen niet meer eten, wordt er verteld, want dan heeft de duivel ze geclaimd! (Citaat: https://www.west-vlaanderen.be/gewone-braam-rubus-fruticosus)

 

Bramen staan ​​bekend om hun kanker bestrijdende eigenschappen. Omdat ze antioxidanten bevatten, is het bekend dat ze de vrije radicalen vernietigen die cellen beschadigen en tot kanker kunnen leiden. Ze helpen ook de immuniteit te beschermen en te versterken. Ze zijn vooral nuttig als het gaat om het verminderen van het risico op slokdarm-, baarmoederhals- en borstkanker.

 

De bladeren werden traditioneel in de kruidengeneeskunde gebruikt als antimicrobieel middel en vanwege hun gezonde antioxiderende eigenschappen. In juli 2009 werd een laboratoriumstudie gepubliceerd in het “International Journal of Antimbiotic Agents”.  

 

Jonge braambessenbladeren hebben een hoog gehalte aan antioxidanten, oftewel een absorptievermogen voor zuurstofradicalen, volgens een onderzoek uitgevoerd door de Agricultural Research Service van het Amerikaanse ministerie van landbouw en gepubliceerd in het “Journal of Agricultural Food Chemistry” in februari 2000. 

 

R. fruticosus wordt in Europa gebruikt om diabetes te behandelen. Een extract van de bladeren vertoonde een hypoglycemisch effect op ratten met diabetes. Bramenbladeren en -wortels zijn al lang een huismiddeltje tegen bloedarmoede, reguleren menstruatie, diarree en dysenterie. Het fruit en het sap worden ingenomen tegen bloedarmoede. Er werd een standaardinfusie gemaakt, die ook uitwendig als lotion kan worden aangebracht, en zou psoriasis en schilferige huidaandoeningen genezen. 




 

Bramen worden ook gebruikt om wijn, cognac en smaaklikeuren en likeuren te maken. Ze worden gebruikt om keelpijn, aften en tandvleesontstekingen te behandelen. Een afkooksel van de bladeren is nuttig als gorgelmiddel bij de behandeling van spruw en is ook een goed algemeen mondwater.

 

De informatie op deze website is enkel bedoeld voor educatieve doeleinden. Deze site vertelt het traditionele gebruik van specifieke planten zoals vastgelegd in de loop van de geschiedenis. De aangeboden informatie is gebaseerd op bekende en betrouwbare actuele en historische bronnen. 

 

Deze site vervangt geen deskundig advies voor medische behandeling, culinaire toepassingen of ritueel gebruik van planten. De auteur raadt ten stelligste af om op eigen houtje met (wilde) planten te experimenteren.

 

Bronnen en meer info:

https://nl.wikipedia.org/wiki/Braam_(geslacht)

https://www.fruitsnacks.be/nl/ons-fruit/fruitsoorten/braambes

https://www.ecopedia.be/planten/gewone-braam

https://www.west-vlaanderen.be/gewone-braam-rubus-fruticosus

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4127818/

https://wildeplanteninbrugge.blogspot.com/2023/07/disclaimer_64.html